استقبال زائرین از سوگواره خورشید قابل توجه است

پژمان شاهوردی کارگردان نمایش خیابانی «نذر مادر» که از شهرستان بروجرد استان لرستان در سوگواره خورشید اجرا می شود، در گفت و گو با ایران تئاتر در ارتباط با مضمون و درونمایه این اثر بیان کرد: این نمایش داستان مادری را روایت می کند که نمی تواند صاحب فرزند پسر شود و در زیارت امام رضا (ع) نذز می کند که اگر صاحب پسر شود هر سال او را برای زیارت به حرم حضرت بیاورد تا در مراسم شهادت آن حضرت عزاداری کند. زن صاحب پسری می شود و فرزند او در زمان جنگ در میان شهدای غواص به شهادت می رسد. داستان نمایش از آنجا آغاز می شود که سال ها از شهادت او گذشته و پسر در عالم رویا با دست های بسته آمده و دقیقاً در همان جایی که مادرش او را از حضرت طلب کرده برای شهادت امام مناجات خوانی کند.

این کارگردان تئاتر در خصوص تجربه اجرای این نمایش در این صحن مطهر گفت: اجراهای محیطی که به واسطه حضور در میان مردم می توانند از آنان اثر بگیرند در چنین فضایی به طور مشخص به نحوی بسیار بارزتر می توانند این ویژگی را داشته باشند. مشخصاً در تجربه ای که گروه نمایشی ما از اجرا در سوگواره خورشید داشت مشاهده کردیم که مردم به قدری خود را با اجرا هماهنگ می بینند و آن را دوست دارند که حتی رفتن به زیارت حضرت را برای چند دقیقه به تعویق می اندازند، اجرای ما را می بینند، از آن متاثر می شوند و اشک می ریزند و آن سلامی را هم که در پایان می دهند، نشان می دهد که این قصه را از جان و دل پذیرفته اند و باور کرده اند. همینجا باید از نقش بهنام کاوه بازیگر نمایش «نذر مادر» به عنوان یکی از هنرمندان برجسته تئاتر خیابانی آبادان و کشور یاد کنم که با تاثیرگذاری هرچه تمام تر مخاطبان این نمایش را به این اجرا جلب می کند و برای ما خیلی خوشایند است وقتی می بینیم که مردم در مکانی که تا کنون چنین اتفاقی نیفتاده اینطور از نمایش ها استقبال می کنند. تا کنون در ارتباط با اجرای نمایش های محیطی در اماکن متبرکه بعضی نظرات چنین بوده که اجرای نمایش ها نباید در مسیر زیارت این زائران سد و مانعی ایجاد کند؛ اما این تجربه نشان داد که اجرای نمایش در صحن های مطهر نه تنها سد و مانعی برای زائران نیستند، بلکه موجب می شود تا زیارت کنندگان اماکن متبرکه با انرژی و روحیه مضاعفی به زیارت بروند. خیلی از مخاطبین ما در این چند روز با روحیه ای فراتر از اینکه تنها به تماشای یک نمایش خیابانی نشسته اند و با جان و دل حکایت ما را گوش می کردند و اشک می ریختند. می خواهم تاکید کنم این تجربه نشان داد که اجرای نمایش را نباید سدی برای انجام امور دینی مردم در نظر گرفت.  

این هنرمند در ادامه سخنانش در خصوص ظرفیت های اماکن مقدس برای اجراهای مستمر تئاتر محیطی بیان کرد: این ظرفیت ها تا اندازه زیادی وجود دارد و امری مختص به این روزها و ایام شهادت حضرت امام رضا (ع) نمی شود. در طول سال زائرین بسیاری رهسپار زیارت این مکان مقدس می شوند که در روزهایی هم با مناسبت هایی چون تولد امام رضا (ع) همزمان می شود و به این ترتیب فرصت های مطلوبی را برای اجرای آثار نمایشی فراهم می شود. باید توجه داشته باشیم که قصه ما در امورات دینی تنها قصه غم نیست و در مناسبت های دیگر مذهبی نیز گروه های نمایشی می توانند آثار فرحبخشی که از نظر مضمون و محتوا شایستگی اجرا در چنین مکان های مقدسی را داشته باشند برای ارائه در دستور کار خود قرار دهند. دست کم می توانیم به اجرای آثار نمایشی در این فضاهای مقدس نگاه مهربانانه تری داشته باشیم و حتی امکان آزمون و خطا را تا اندازه ای در این عرصه فراهم کنیم و مطمئن باشیم که در این مسیر نتایج درخشانی در بر خواهد داشت. اکنون شاهد هستیم تمام اجراهای سوگواره خورشید با استقبال بسیار خوب و تشویق زائران روبه رو شده است. چرا نباید این ظرفیت ها را بیش از این مورد توجه قرار داد؟ واقعیت این است که هنر با معنویت در آمیخته است و هر تلقی دیگری که هنر را جدای از معنویت می بیند اشتباه است.   

در نمایش «نذر مادر» به کارگردانی پژمان شاهوردی و بازی بهنام کاوه در سوگواره خورشید در حرم مطهر امام رضا (ع) و همزمان با ایام شهادت ایشان اجرا می شود. از دیگر عوامل این نمایش می توان به  موسیقی: ایمان بازفت، دستیار کارگردان: بهنام کاوه، مشاور کارگردان: مسعود کردی و هماهنگی اجرا: علی دهریزی و حمید میرزایی اشاره کرد.

گفتنی است؛ همزمان با ایام شهادت ثامن‌الحجج حضرت علی بن موسی‌الرضا (علیه‌السلام) انجمن هنرهای نمایشی ایران با همکاری آستان قدس رضوی «سوگواره‌ خورشید» را برگزار می‌کند. این سوگواره برای اولین بار و با مشارکت پنج گروه از برترین‌های نمایش خیابانی اجرا می‌شود. نمایش «من جواد هیجده سال دارم» از  استان  ایلام،  «نذر مادر»  از استان لرستان، «قطار ساعت ۸» از استان تهران  و نمایش‌های «عکاسباشی» و «دعبل» از مشهد آثاری هستند که در طول پنج شب، هر شب در سه نوبت ۱۸، ۱۹ و ۲۰ در پنج نقطه از صحن‌ حرم رضوی به اجرا درمی‌آیند.

«سوگواره خورشید» با مشارکت انجمن هنرهای نمایشی ایران، آستان قدس رضوی، اداره‌کل هنرهای نمایشی و اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی از پنجشنبه دوم تا دوشنبه ششم آبان‌ماه میزبان زائران حرم امام رضا (ع) خواهد بود